مردم شهرستان سردشت کرد زبان هستند. شهرستان سردشت یکی از شهرهای مرزی و کردنشین استان آذربایجان غربی است که در جنوب غربی این استان و امتداد جنوبی ارومیه واقع شده و با شمال عراق هم مرز است. و اقلیم کردستان عراق. مرکز این شهرستان شهر سردشت است و مردم این شهر به زبان کردی و با گویش سورانی مکریانی صحبت می کنند. سردشت کجاست؟ سردشت یکی از شهرهای کردنشین استان آذربایجان غربی و مرکز شهرستان سردشت است که در جنوب غربی این استان و در امتداد جنوبی ارومیه واقع شده و با شمال عراق و اقلیم کردستان عراق همسایه است. فدرال. جمعیت این شهر بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۴ برابر با ۶۸۱۶۵ نفر بوده است. ارتفاع این شهرستان از سطح دریا 1480 متر است.سردشت در دامنه کوه گرد جنوبی در دشتی به مساحت 2.5 کیلومتر مربع و با ارتفاع 1480 متر از سطح دریا و طول جغرافیایی 45.53 شرقی و. عرض جغرافیایی 36.25 شمالی. در کنار چشمه آبی که به سمت شرق و مشرف به رودخانه کلو قرار دارد.آب شرب شهر و بیشتر آب کشاورزی اراضی اطراف شهر از این چشمه که حوضه آبریز کوه گرد سور در کوه های مرزی است تامین می شود.105 کیلومتری بوکان (از طریق جاده شوسه) و 130 کیلومتری مسیر بوکان – خلیفان – رباط و 125 کیلومتری مهاباد. همچنین تا پیرانشهر 90 کیلومتر و تا بانه 60 کیلومتر فاصله دارد. شهرستان سردشت در دل کوه های مرزی و در 35 کیلومتری اقلیم کردستان عراق قرار دارد و نزدیک ترین شهر به آن منطقه قلعه دزه است. مردم سردشت پیرو مذهب اهل سنت شافعی هستند. این شهر و برخی از شهرک های اطراف در جریان جنگ ایران و عراق توسط هواپیماهای عراقی بمباران شیمیایی شد. شهرستان سردشت دارای سه بازارچه مرزی کیله (رسمی)، قاسم رش و اشکان (موقت) است. 
سردشت در دامنه های کوه گرد جنوبی گسترده شده است تاریخ تاریخی سردشت: سردشت پیش از اسلام در ضلع شمال غربی شهر کنونی و در کنار چشمه آبی بزرگ قرار داشت و مدتی به آن نیزه رو می گفتند. و دارای پنج برج و سطح محکمی بود که آثار هنوز آنجاست. سردشت یکی از مناطق تاریخی و باستانی است که هنوز بسیاری از آن شناسایی نشده و سالم و یا غارت شده باقی مانده است. در نزدیکی سردشت ویرانه های قلعه ای از دوره اشکانی به نام (ورش قاضی آوا) وجود دارد.جغرافیای سردشت: سردشت در دامنه‌های کوه گرد سور امتداد دارد، کوه‌های قندیل در شمال غربی سردشت قرار دارند.سردشت از شمال به پیرانشهر، از شرق با مهاباد و بوکان و از جنوب شرقی با بانه با استان کردستان همسایه است. سردشت از غرب با شهرستان‌های رانیه و قلعه دیزه و استان اربیل (هولیر) و از جنوب با شهرستان‌های سلیمانیه و شرباغیر و ماوت در استان سلیمانیه همسایه است. همچنین سردشت 100 کیلومتر مرز با کردستان عراق دارد. منطقه سردشت کوهستانی، نامنظم، پوشیده از جنگل به وسعت 1660 کیلومتر مربع است. از کوه های مرتفع منطقه سردشت می توان به نام های زیر اشاره کرد: – بلفات – هوینه مال (جنوب روستای قلعه رحش) – زه رادکه (در منطقه آلان) – سرگم (پشت شهر از سمت میرآباد) – ترخان – ابراهیم. جلال – کوه نستان – لندی شیخان – دشان قلعه – کاسه بردین – حاجی ابراهیم – برد سپیان – مردم سردشت : مردم سردشت به زبان کردی سورانی و به گویش مکریانی صحبت می کنند. البته مردم منطقه سردشت نیز به گویش مکری خود صحبت می کنند. زبان کردی سورانی شاخه‌ای از کردی کرمانجی شمالی محسوب می‌شود و با هولیر سورانی در استان اربیل و بابانی سورانی در استان سلیمانیه در کردستان عراق قرابت‌های مشابهی دارد.مکریان نام امارت تاریخی است که قبل از قانون جدید تقسیم کشورها منطقه ای در شمال غربی ایران نامیده می شد که شامل شهرهای تکاب، بانه، سقز، شاهین دژ، بوکان، سردشت، اشنویه می شد. ، مهاباد، پیرانشهر و نقده.البته مناطق رانیه، پژدر و قلادزه نیز از نظر قرابت زبانی و فرهنگی جزئی از مکریان محسوب می شوند. 
مردم سردشت به زبان کردی سورانی صحبت می کنند مکان های گردشگری سردشت: از امکانات تاریخی و گردشگری سردشت می توان به موارد زیر اشاره کرد: رودخانه زاب: رودخانه زاب به طول 400 تا 440 کیلومتر است که از کوه های کردستان سرچشمه می گیرد. و از غرب به ایران می رود در خارج از مرز در کشور عراق به رود دیاله و سد دوکان و سپس دجله می پیوندد. شاخه ای از زاب صغیر (که لوی) از شمال غربی کوه های پیرانشهر (سیاه کوه با ارتفاع 3578 متر) شروع می شود و بادین ضمن دریافت آب از شاخه هایی مانند لاوین وارد تنگه گرژال می شود و پس از آن به دشت که لیوی در 6 کیلومتری سردشت می ریزد. از زیر پل فلزی (سردشت – مهاباد – بانه) می گذرد و در پیچ و خم های کوه می ریزد و شاخه های دیگری چون چم شلمش و رازگه را دریافت می کند و سپس در منطقه آلان مرز ایران و عراق را تشکیل می دهد. و بعدها به نام چم تیت وارد خاک عراق شد و پس از دریافت فرازهای مهم دیگر به دریاچه دکان عراق می ریزد و به دجله می پیوندد.پل گالاتاسیان: یکی از پل های روی رودخانه زاب صغیر قلعه تاسی یا پل گالاتاسیان است که با گذشت زمان و بالا آمدن آب باعث از بین رفتن لایه های سست سطحی آن شد.ملات تقریباً از پایه شروع شده است، بقیه قسمت ها ستون‌ها از یال‌های طبیعی کناره‌های پل هستند که از شیب تند کوه و آخرین شیب آن سرچشمه می‌گیرند، با سه ستون نیمه‌کامل از سنگ طبیعی که هر کدام شالوده اصلی پل را تشکیل می‌دهند. سنگ چینیاین پل در جاده قدیم میرآباد به مهاباد در قسمت شمالی رودخانه کوچک زاب ساخته شده است. این شهر نزدیکترین شهر به پل قلاتاسیان از سمت غرب شهرک نبی آوا و موسلان است. این پل احتمالاً در اواسط قرن سیزدهم به دستور شیخ مولانا یکی از شاگردان شیخ یوسف الدین برهان که به پل مولانا نیز معروف است، سیاستمدار کرد در دوره قاجار ساخته شده است. اماکن تاریخی متعددی که هنوز در سطح ولسوالی شناسایی و کشف نشده اند را می توان زیربنای رشد و شکوفایی ولسوالی در زمینه های مختلف اجتماعی، اقتصادی و گردشگری دانست. با ذکر این ویژگی ها باید گفت که سردشت پتانسیل تبدیل شدن به یک منطقه نمونه گردشگری را دارد.
